دیالیز و انواع آن چیست؟
دیالیز و انواع آن چیست؟
کلیه ها مسئول تصفیه کردن مواد زائد از خون هستند. دیالیز جایگزینی برای بسیاری از وظائف و مسئولیت های طبیعی کلیه ها می باشد. دیالیز به افراد با نارسایی کلیه این امکان را می دهد بتوانند زندگی خوب و مفیدی را بگذرانند.
چه زمان بیماران به دیالیز نیاز پیدا می کنند؟
بیماران معمولاً زمانیکه مواد زائد بدنشان آنقدر زیاد می شود که به خاطر آن ناراحتی در بدنشان ایجاد میگردد، نیاز به انجام دیالیز پیدا می کنند. سطح مواد زائد معمولاً کم کم در بدن افزایش می یابد. پزشکان مواد شیمیایی مختلفی را در خون اندازه گیری می کنند تا ببینند چه زمان دیالیز برای بیمار لازم می شود. دو مورد از مهمترین مواد شیمیایی موجود در خون که برای این مورد اندازه گیری می شوند، کراتینین و اوره خون است. وقتی مقدار این دو ماده در خون بالا می رود، نشاندهنده این است که توانایی کلیه ها برای تصفیه بدن از مواد زائد پایین آمده است.
انواع دیالیز:
دیالیز دو نوع اصلی دارد: 1- دیالیز خونی 2- دیالیز صفاقی
: دیالیز خونی
دیالیز خونی یا همودیالیز برای خارج کردن مواد زائد و آب اضافی از بدن به وسیله دستگاه همودیالیز از یک نوع فیلتر خاص استفاده می کنند. این روش برای پالایش خارج از بدن خون از مواد زاید و سمی مانند اوره و کراتینین و نیز کاهش آب اضافی و آزاد خون است . در این روش خونی که از یک مسیر عروقی موقت یا دائم از بدن خارج میگردد با سرعت 300 میلی لیتر در دقیقه به درون مویرگهایی که از غشاهای نیمه مصنوعی ساخته شده اند پمپ می گردد. در سمت مقابل مایع دیالیز حرکت میکند. انتشار از طریق غشاء این امکان را فراهم می کند که مواد زائد و سمی به مایع دیالیز وارد شود و خون برگشتی فاقد مواد سمی باشد.
درمان همودیالیز در واحد همودیالیز صورت می گیرد. واحد همودیالیز یک ساختمان خاص است که با دستگاه هایی تجهیز شده است که درمان دیالیز را انجام می دهند.
بیماران معمولاً سه بار در هفته به واحد دیالیز مراجعه کنند. برای مثال، شنبه/دوشنبه/چهارشنبه یا یکشنبه/سه شنبه/پنجشنبه. هر جلسه همودیالیز حدود 2 تا 4 ساعت طول می کشد.
دیالیز صفاقی:
|
در دیالیز صفاقی یک لوله پلاستیکی در حفره شکم بیمار قرار داده می شود، بیمار و یا همراهی وی بطور منظم و معمولا هر 3 ساعت یک بار سرم مخصوص دیالیز را به داخل شکم فرستاده و سپس خارج میکنند تا مواد زائد و آب اضافی از بدن خارج شود. |
در دیالیز صفاقی لازم است که بیمار نقش فعالتری را در درمان خود داشته باشد. یکی از مهمترین مسائل مسئولیت بیمار برای حفظ استریلیتی است تا از عفونت جلوگیری شود.
در این روش، بیمار ابتدا خود را وزن می کند تا مایع مناسب انتخاب شود آنگاه بیمار ماسکی زده و محل لوله که در شکم کار گذاشته شده و محل اتصال آن بیرون است را ابتدا استریل و تمیز میکند. اجازه داده مایعی که از قبل درحفره شکم بوده خارج شود و یک محلول جدید را مرتبط می کند که به داخل حفره شکم فرستاده شود. این کار معمولاً 30 دقیقه زمان می برد .
مزایای انواع مختلف دیالیز
هر دو نوع دیالیز مزایا و معایبی دارندکه برحسب شیوه زندگی، سیستم حمایتی، و میزان مسئولیت پذیری بیمارتصمیم گیری میشود. هر بیمار باید از دیدگاه خود به این دو نوع روش درمانی نگاه کند.
در بیمارانی که رگ مناسب برای ایجاد فیستول شریانی وریدی دارند معمولا دیالیز خونی ارجح است برای بسیاری از بیماران، یکی از مهمترین مزیت های همودیالیز این است که خود دخالتی در درمان ندارند. تنها کاری که باید بکنند این است که تا بیمارستان یا کلینیک مخصوص دیالیز بروند.
برای آندسته از بیمارانی که درمان های مستقل تری را ترجیح می دهند، دیالیز صفاقی برنامه تغییرپذیرتری دارد و می تواند در خانه هم انجام گیرد. اما هنوز هم باید روزانه ساعتی را صرف انجام دیالیز کند.
مهمترین مشکل دیالیز صفاقی احتمال عفونت است. بیمار یک لوله پلاستیکی دارد که از حفره پریتوئن به خارج بدن می رود و این می تواند احتمال وارد شدن باکتری را به بدن افزایش دهد.
از طریق ایمیل هر گونه سوالی در این زمینه دارید
مطرح کنید